Voor Ries was 2011 het jaar dat de wereld op zijn kop ging. Hij stoeide al een jaar met zijn lichaam, kon er steeds minder op vertrouwen. Uiteindelijk kreeg hij te horen dat hij ALS heeft, een levensbedreigende spierziekte. Behandeld worden als een patiënt wilde Ries echter niet, dus hij besloot zich vooral te richten op wat hij nog wél kan. Het heeft zijn leven verrijkt.
Ries: “Ik doe dingen alleen nog als ik ze wíl doen, niet omdat anderen dat van me verwachten. Het maakt me gelukkiger.”
Tot 2011 was Ries (37) te omschrijven met twee woorden: werken en wielrennen. “Van jongs af aan deed ik aan sport. Eerst judo, later wielrennen, wat uitgroeide tot mijn grote passie. Vele duizenden kilometers trapte ik weg. Alle klassiekers reed ik, waaronder Alpencols. Vanaf 2008 nam ik deel aan clubwedstrijden op amateurniveau.” Het hoogtepunt was voor Ries de Alpe d’HuZes van 2010. “Ik was in topconditie en beklom op één dag zes keer de Alpe d’Huez. Ik haalde er ruim tienduizend euro mee op voor KWF Kankerbestrijding.”
Een pleister hielp niet meer
Vanaf 2011 ging het ineens minder. Ries: “In het begin leek het alsof ik hopeloos uit vorm was. Ik kon niet meer soepel ronddraaien en viel regelmatig van mijn fiets. Omdat ik van het type ‘niet zeuren, pleister erop en weer doorgaan’ ben, besteedde ik er niet te veel aandacht aan. Tot ik eind augustus plat op mijn gezicht viel. Mijn gebit lag aan diggelen; een pleister hielp niet meer.” Hij besloot toch maar eens naar de huisarts te gaan. Een maand later had hij de diagnose: ALS.
“Ik accepteer dat ik hulp nodig heb, maar blijf vechten om die dingen die ik nog zelf kan doen zo lang mogelijk te blijven doen.”
Blijven vechten
Zijn leven veranderde abrupt. Hij werd arbeidsongeschikt verklaard en ook sporten kwam tot een eind. Binnen twee jaar kon hij niet of nauwelijks meer voor zichzelf zorgen. “Mijn lichamelijke zelfstandigheid is weg. Met een aangepaste muis kan ik nog goed mijn computer bedienen, maar zelfstandig eten en drinken gaat niet meer. Onder begeleiding kan ik nog een paar stapjes zetten, en praten lukt alleen als mensen met volle aandacht luisteren. Kortom, ik heb bij alles hulp nodig.”
Bij de pakken neerzitten wil hij echter niet. “Ik accepteer dat ik hulp nodig heb, maar blijf vechten om die dingen die ik nog zelf kan doen zo lang mogelijk te blijven doen.”
“Ik maak enkel nog keuzes waar ik zelf achter sta.”
Vriendschappen nog hechter
Prioriteiten stellen is belangrijk, zo leerde hij. “Ik maak enkel nog keuzes waar ik zelf achter sta. Op onbegrip stuit ik daarin overigens niet. Ik krijg alleen maar steun van familie en vrienden. Dat komt mede doordat ik over alles open ben en steeds weer uitleg waarom ik bepaalde keuzes maak.” Gelukkig prijst Ries zichzelf, dat hij in dit proces geen vrienden is kwijtgeraakt. “Sterker, bestaande vriendschappen zijn nog hechter geworden en ik heb er een aantal mooie nieuwe vrienden bij gekregen.”
Schouders eronder
Veel steun ondervindt Ries aan zijn vrouw Saskia, met wie hij nu vijftien jaar samen is en in 2012 trouwde. “Nog elke dag besef ik welke onschatbare waarde het heeft als iemand steeds weer tegen je zegt: ‘Kom op, schouders eronder, we gaan ervoor! Saskia helpt mij door de moeilijke momenten heen. Ze ziet me niet als een patiënt, maar ondersteunt me juist bij het bereiken van mijn doelen.”
“Afhankelijk zijn is iets heel anders dan je afhankelijk opstellen. Het leven heeft mij nog veel te bieden.”
Geen slachtoffer
Geen slachtofferrol voor Ries dus. “Dat is iets wat ik grotendeels zelf in de hand heb. Me verzetten tegen ALS heeft naar mijn idee weinig zin, dan zou ik er juist de aandacht op vestigen. Ik vind het erg belangrijk dat ik, ondanks mijn afhankelijkheid van de hulp van anderen, zelf de regie in handen houd. Afhankelijk zijn is iets heel anders dan je afhankelijk opstellen. Het leven heeft mij nog veel te bieden.”
Blijven delen
Uiteraard kwam Ries in dit proces ook langs het thema jezelf zijn. Hierover zegt hij: “Jezelf zijn is zijn zoals je wílt zijn, doen wat goed voelt voor jezelf. Niet bij alles wat je doet hoeven nadenken over verwachtingen van anderen. Voorheen zat mijn leven vol met verplichtingen als verjaardagen en ander sociaal wenselijk gedrag. Daar denk ik nu heel anders over. Ik doe dingen omdat ik ze wil doen, niet omdat anderen dat van me verwachten. Het maakt me gelukkiger.” Belangrijk is volgens Ries om hierin te blijven delen. “Vertel de mensen om je heen hoe je je ergens bij voelt, wat dingen met je doen. Als je dat vanuit jezelf doet, toon je anderen wie je werkelijk bent. En het mooie is”, zo stelt hij, “dat als jij jezelf bent, je het voor anderen makkelijker maakt om ook zichzelf te zijn.”
“Verdriet om mijn situatie heb ik niet echt. Aan de ene kant is er acceptatie, aan de andere kant doorzettingsvermogen.”
Positieve houding
Op de vraag of zijn ziekte hem verdrietig stemt, zegt hij: “Verdriet om mijn situatie heb ik niet echt. Aan de ene kant is er acceptatie, aan de andere kant doorzettingsvermogen.” Het is soms lastig aangeven waar die twee elkaar ontmoeten. “Af en toe is er bijvoorbeeld frustratie als dingen lichamelijk niet gaan zoals ik wil, als iets niet lukt waarvan ik weet dat ik het (nog) wel kan. Als ik emotioneel ben bijvoorbeeld, gaat praten enorm beroerd.” En daarna: “Ik ben soms wel verdrietig om de mensen die dicht bij me staan. Als ik de machteloosheid bijna kan voelen. Maar dat duurt meestal niet lang, omdat ik dan besef dat zowel zij als ik er meer aan hebben als ik met een positieve houding de strijd aanga.”
Denken in alternatieven
Dat is dan ook zijn belangrijkste doel: “Mensen inspireren om te denken in mogelijkheden, in beweging te blijven ongeacht de situatie.” Hij heeft het zelf ook moeten leren. “Na mijn diagnose was ik eerst vooral bezig met vasthouden aan het bekende. Terwijl dat letterlijk uit mijn steeds minder krachtige handen gleed. Met hulp van buitenaf leerde ik te denken in alternatieven. Andere manieren waarop ik óók mijn doel kan bereiken. Het kostte moeite, maar het is me gelukt. Inmiddels weet ik: je kunt altijd een bijdrage leveren, hoe klein die ook is.”
N.B. Ries overleed begin oktober 2015, maar liet met zijn positieve levenshouding een voorbeeld na voor velen.
Help je mee?
Wil je helpen? Like dan de pagina van 365 Mooie Mensen op Facebook. Op deze manier komen meer mensen met het inspirerende verhaal van Ries in contact. En het helpt mij om nieuwe Mooie Mensen te vinden voor meer van dit soort prachtige interviews. Op naar de 365!
Lekker koppie Ries!