Lotte Teussink

Bij het werk van Lotte zou je zomaar kunnen denken dat je te maken hebt met een depressieve kunstenares. In werkelijkheid is Lotte een vrolijke meid met haar eigen humoristisch-filosofische kijk op het leven. Het kunstenaarschap was voor haar geen keuze; de drang om te scheppen komt van binnenuit en ze doet het in de eerste plaats voor zichzelf. ‘Al is het natuurlijk fijn dat er mensen zijn die mijn werk willen kopen, zodat ik dit kan blijven doen.’

Lotte groeide op als de jongste van drie zussen in een vrij en creatief gezin in het oosten van Nederland. “Wij hadden thuis een speelkamer waar papier, stiften, lijm en verf voor het grijpen lagen”, blikt ze terug. “Ook waren er stapels sprookjesboeken, waarvan een groot deel als luisterboek op cassette. Uren bracht ik hier door, luisterend naar sprookjes, onderwijl met allerlei tekeningen en schilderijen bezig.”

Geen ruimte voor eigen stijl

Dat ze kunstzinnige aanleg had was al snel duidelijk en het leidde ertoe dat Lotte op haar 18e aan een opleiding voor autonome kunst begon in Engeland, waarna ze in 2001 overstak naar de kunstacademie in Rotterdam. Jezelf zijn was hier niet echt aan de orde, ontdekte ze. “Ik had een duidelijke eigen stijl, maar dat vonden ze op de academie niet zo leuk. Ze wilden graag dat ik me er los van maakte, maar ik had daar helemaal geen zin in.”

“Mijn schilderijen brachten me in balans en ze stelden me in staat om anderen te betrekken bij wat er omging in mijn hoofd.”

Blijven schilderen

Na het tweede jaar begon ze een andere studie, dwarsfluit aan het conservatorium. Uiteindelijk was dit de studie die ze afmaakte, maar de liefde voor het schilderen bleef. Gewoon thuis, op haar manier. “Die stijl heeft er altijd in gezeten bij mij en ik ben hem in de jaren nadat ik stopte met de kunstacademie steeds beter gaan herkennen. Later ben ik hem ook gaan leren gebruiken als een uitlaatklep. Mijn schilderijen brachten me in balans en ze stelden me in staat om anderen te betrekken bij wat er omging in mijn hoofd.”

Fulltime kunstenares

Al zoekende naar haar signatuur, bouwde Lotte van lieverlee een volwaardig bestaan op als kunstenares. Haar thuisbasis is tegenwoordig Rotterdam, waar ze haar atelier heeft in de voormalige parkeerwachtersloge van de garage onder het Groothandelsgebouw. Maar regelmatig is ze op pad. Om haar werk te tonen op kunstmarkten of om exposities te verzorgen.

Schilderretraites

Eens in de zoveel tijd maakt ze een reis naar het buitenland om nieuwe inspiratie op te doen. “Als ik in het buitenland ben – altijd op een plek met overweldigend mooie natuur – ontstaat er ruimte om bij mezelf naar binnen te kijken, om gevoelens te verkennen en mezelf verder te ontdekken”, zegt ze. “Ik ga altijd alleen, met in mijn bagage niet veel meer dan mijn schrijf- en schetsboek en mijn schildersspullen uiteraard. Ik dwing mezelf dan elke dag om iets nieuws te maken, iets anders te proberen. Ik ga helemaal op in mijn gevoel en verwerk op die manier allerlei indrukken en ingevingen. Na ongeveer een maand ben ik helemaal leeg en dan ben ik erg blij dat ik weer terug naar huis kan gaan om weer lekker te aarden.”

“Dat sombere is een deel van mij. Zou ik het niet uiten met mijn werk, dan zou ik er in vast kunnen komen te zitten.”

Bange gedachtestroom

Dat veel van haar werk een sombere uitstraling heeft, is een combinatie van wat Lotte bij zichzelf ervaart en wat ze in de wereld om zich heen ziet. “Dat sombere is een deel van mij. Zou ik het niet uiten met mijn werk, dan zou ik er in vast kunnen komen te zitten. Dat is wat ik veel zie gebeuren in deze samenleving: mensen die verzinken in hun eigen bange gedachtestroom en hier niet meer uit kunnen komen.”

Vrij om te doen wat je wilt

Ze vervolgt: “Angst is een hele interessante gemoedstoestand, die heel veel beïnvloedt en het uitkomen van verwachtingen en dromen flink kan dwarsbomen. Met mijn werk probeer ik die levenshouding te relativeren en bewustzijn te creëren van de alternatieven. Door de angst te accepteren, word je teruggeworpen op het leven van alledag. Dan zie je beter dat het leven mooi is en dat je in wezen vrij bent om te doen wat je wilt.”

Relativerend bewustzijn

Voor Lotte is het schilderen een verheldering van hoe zij in het leven staat. “Ik probeer er een soort relativerend bewustzijn mee over te dragen. Het is in elk geval de bedoeling dat je om mijn schilderijen kunt lachen. Sommige mensen vinden mijn schilderijen eng of bedreigend, vooral vanwege de ogen van de figuren die ik schilder. Maar mijn werk is ironisch bedoeld en de mensen die het mooi vinden en het aan de muur hangen, zien er de humor van in. Kinderen voelen dit ook haarfijn aan, trouwens. Ze nemen mijn werk heel onbevangen en ongecompliceerd tot zich en moeten er vaak hard om lachen. En als ze moeten zeggen wat ze ervan vinden is dit vaak heel erg to the point.”

“Ik kies er bewust voor om de minder leuke dingen die ik meemaak te onthouden. Als het dan weer beter gaat, besef ik hierdoor heel goed dat ik mezelf weer heb overwonnen.”

Geen zekerheid

Uiteindelijk zijn het de fijne én de minder fijne gevoelens en momenten die het leven mooi maken, zo stelt Lotte. Juist daarom besteedt ze hier in haar werk zoveel aandacht aan. “Je kunt krampachtig vasthouden aan wat je hebt, maar zekerheid biedt dit je niet. Ik kies er bewust voor om de minder leuke dingen die ik meemaak te onthouden. Als het dan weer beter gaat, besef ik hierdoor heel goed dat ik mezelf weer heb overwonnen.”

Contrast maakt het leven mooi

Ze vervolgt: “Juist dat contrast maakt het leven mooi. Als alles alleen maar vrijheid en blijheid is, is het leven echt niet interessant. Dan wordt het snel saai en word je vanzelf depressief.” Overigens moeten we niet doorslaan in die negatieve beleving, waarschuwt ze. “Ook dat zie ik gebeuren: dan wordt het slechte zo heftig beleefd dat het één groot drama wordt en al het andere opslokt. Dat lijkt ons dan een vrijbrief te geven om oneindig te klagen en hier lekker in te blijven hangen, bijna alsof het geruststellend is.”

Beschilderde steentjes

Lotte heeft haar draai inmiddels goed gevonden. Haar stijl blijft zich ontwikkelen en ze ontdekt steeds weer nieuwe uitingsvormen. Zoals haar Perpetual Stones. Deze steentjes met beschildering speelden ooit een rol in een van de soundtracks die Lotte geregeld bij haar schilderijen maakt. Ze verkoopt de Perpetual Stones nu als los kunstproduct.

“Als je niets onderneemt, is de kans klein dat er iets gebeurt.”

Kinderboek illustreren

Bovenal is Lotte bezig om verhalen in beelden tot uitdrukking te brengen. Haar droom is om in haar eigen stijl nog eens een kinderboek te illustreren. “Maar dan wel een echt gek kinderboek, waarin het alle kanten opgaat, precies zoals kinderen dit graag willen.” Als zich geen verhaal aandient om illustraties bij te maken, dan draait ze het wellicht om. Dan begint ze met de illustraties om hier vervolgens een schrijver bij te zoeken. Het is Lotte ten voeten uit. “Als je niets onderneemt, is de kans klein dat er iets gebeurt”, zegt ze nuchter.

Onvoorwaardelijke steun

Bovenal is ze trouw aan haar gevoel. Conventies zeggen haar niet zoveel. “Dat ik kunstenares ben geworden is voor mij geen keuze geweest. Het is wat ik ben. Ik kan dit werk blijven doen doordat ik heel erg gemotiveerd ben. Had ik die motivatie niet gehad, dan had ik me al lang laten tegenhouden door wat andere mensen zeggen of had ik misschien beantwoord aan de drang om op een fatsoenlijke manier geld te verdienen en brood op de plank te brengen. Dan had ik de wens van mijn vader misschien gevolgd en was ik advocate geworden. Hij had graag gezien dat ik rechten was gaan studeren.

“Dit is wat ik wil doen, wat ik móet doen. Als ik dit niet doe word ik heel erg onrustig.”

Mijn ouders vonden het overigens erg jammer dat ik niet door ben gegaan in de muziek, maar ze steunen me onvoorwaardelijk. Dit is wat ik wil doen, wat ik móet doen. Als ik dit niet doe word ik heel erg onrustig. Ook mijn vriend steunt me in de keuzes die ik maak. Hij vindt het heus niet leuk dat ik soms weken achter elkaar in het buitenland ben, maar hij weet dat ik er blij van word en uiteindelijk ben ik zo op mijn leukst.”

Bekijk het werk van Lotte in haar webshop op www.lotteteussink.nl of breng een bezoek aan haar atelier in het Groothandelsgebouw naast Rotterdam CS. Wel even bellen van tevoren.

Help je mee?

Wil je helpen? Like dan de pagina van 365 Mooie Mensen op Facebook. Op deze manier komen meer mensen met het inspirerende verhaal van Lotte in contact. En het helpt mij om nieuwe Mooie Mensen te vinden voor meer van dit soort prachtige interviews. Op naar de 365!