Erna Reiken

Nederland is in 2025 het creatiefste land van Europa. Erna (43) gaat hier eigenhandig voor zorgen. Dat ze dit zo stellig durft te zeggen, ging niet zonder slag of stoot. Ze worstelde zich door een burn-out met alle onzekerheden en twijfels van dien, maar kwam uit bij haar passie: creatief en probleemoplossend denken. Haar verhaal gaat over datgene loslaten waar je goed in bent om te gaan doen waar je hart naar uitgaat.

Erna: “Durf groot te denken, heb ik geleerd, en zet dan stap voor stap om het waar te maken.”

Erna groeide op in een gezin waarin gewoon goed genoeg was. Niet opvallen, plichtsgetrouw je best doen, je keurig gedragen. Creatief was ze al van jongs af aan, maar die ene keer dat ze haar kop boven het maaiveld uitstak en een opleiding aan de kunstacademie ging volgen, kwam dat haar duur te staan. “Het eerste jaar werd ik de hemel in geprezen, maar in het tweede jaar kreeg ik een hele slechte beoordeling. Het was de eerste keer dat ik ongezouten kritiek kreeg van mensen tegen wie ik opkeek. Ik geloofde wat ze zeiden en ben gestopt met de academie.”

“Ik geloofde de vele complimenten niet die ik kreeg.”

Geplaagd door perfectionisme

Erna volgde in plaats hiervan een lerarenopleiding Engels en ging hierna het onderwijs in. Hoewel het met kunst of creativiteit weinig te maken had, merkte ze dat ze er goed in was om mensen te ondersteunen in hun ontwikkeling. Tenminste, dit zou ze in zijn volledige omvang gezien hebben als ze de vele complimenten had geloofd die ze kreeg voor wat ze deed.

Gedesillusioneerd

In werkelijkheid werd Erna geplaagd door perfectionisme en raakte ze gedesillusioneerd door de vele mensen die ze, haar inspanningen desondanks, niet kon helpen. Ze nam iets meer afstand door teamleider te worden in plaats van voor de klas te staan en wist na nog een switch een job als programmaleider bij de landelijk opererende Onderwijscoöperatie te bemachtigen.

Burn-out

Erna: “Het leek een droombaan. Een leuk team om aan te sturen, voldoende budgetten om aansprekende activiteiten mee te ontwikkelen, een werkweek van drie dagen en een goed salaris. En het gevoel dat het belangrijk was, wat ik deed.” De creativiteit begon ook weer te borrelen, waardoor ze besloot alsnog de opleiding aan de kunstacademie af te maken. Toch was dit het moment dat ze een burn-out kreeg. Destijds kon ze dit niet plaatsen. Het leek op reguliere overbelasting en ze probeerde zo snel mogelijk te re-integreren, maar achteraf kan ze de burn-out niet anders dan als een cadeautje omschrijven.

“Ik ontdekte dat ik mensen zo graag wil laten zien dat creativiteit helemaal niet moeilijk is.”

Losmaken van wat logisch lijkt

“Re-integreren was er niet bij. Mijn lijf begon te protesteren als ik probeerde om weer naar kantoor te gaan”, kijkt Erna terug. “Via-via kwam ik toen terecht in een driedaags programma van een loopbaancoach. Daar leerde ik om me los te maken van dat wat ik logisch vond en te kijken naar wat ik werkelijk wilde.” Zo wist ze te benoemen dat creativiteit een belangrijk onderdeel van haar passie vormt. “Ik ontdekte dat ik mensen zo graag wil laten zien dat creativiteit helemaal niet moeilijk is en dat het niet alleen over de kunsten, maar ook over het oplossen van problemen gaat, of het nu dagelijkse, of grotere problemen zijn. Het gaat feitelijk slechts om een paar stappen die je moet doorlopen. Iedereen kan het, maar niemand heeft dit ooit op school geleerd.”

Kwetsbaar zelfvertrouwen

Hoewel hier een belangrijk zaadje werd geplant, bleef Erna worstelen. Haar passie mocht dan duidelijk zijn, haar zelfvertrouwen was kwetsbaar en onbewust maakte ze zichzelf steeds wijs dat ze haar droom niet zou kunnen waarmaken omdat simpelweg niemand zat te wachten op wat zij te bieden had. De strijd met deze hardnekkige overtuiging ging ze afgelopen jaar aan in een ontwikkelprogramma gericht op zelfmanifestatie. Erna: “Hier heb ik besloten: dit wordt mijn beste jaar ooit. Ik ga trainingen geven in creatief denken, want dat is waar mijn hart ligt en waar ik goed in ben. Ik heb dit als een stip op mijn horizon geplaatst en ben me gaan ontwikkelen.”

“Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg – en ik wist heel zeker dat ik dát niet meer wilde.”

Buiten comfortzone stappen

Het ging niet zonder slag of stoot. “Voor mij ging het over buiten mijn comfortzone durven en willen stappen en dat was moeilijk. Als ik een plan had gemaakt om uit te gaan voeren, kon ik de nacht van tevoren echt kotsmisselijk in bed liggen van de zenuwen en stress. Maar op dit punt wist ik dat dit het signaal was dat ik iets belangrijks ging doen en vond ik de moed om door te zetten.” Ze legt uit: “Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg, had ik inmiddels geleerd – en ik wist heel zeker dat ik dát niet meer wilde.” Met haar beslissing dat 2014 haar beste jaar ooit zou worden, hield Erna zichzelf in het spoor en trad ze daadwerkelijk buiten haar comfortzone, stapje voor stapje.

Tumor verwijderen

Spannend werd het, toen Erna datzelfde jaar te horen kreeg dat er een tumor tussen haar nekwervels zat die steeds meer op haar ruggenmerg was gaan drukken en het risico op een dwarslaesie vormde. Ze moest geopereerd worden. “De chirurg zei: ‘Ik ga je opereren en ik ga het snel doen, want nu heb je nog een hoge kwaliteit van leven en dat willen we graag zo houden.’ Het is heel onwerkelijk als iemand je vertelt dat hij je nek open gaat snijden en je beseft dat je je hieraan over moet geven. Elke operatie is spannend, maar ik ben nogal een controlfreak, dus dat viel me zwaar.”

“Het was bijna een mantra geworden: Ik doe er niet toe, ik doe er niet toe.”

Markering definitieve omslag

Erna liet zich door een coach helpen om in aanloop naar de operatie meer rust te krijgen en dit leidde tot een mooi en dankbaar inzicht. Erna: “Deze coach vroeg me op een zeker moment wanneer ik dacht dat die tumor was gaan groeien. En ik wist: twintig jaar geleden. Dat was toen ik had besloten te stoppen met de kunstacademie omdat iemand anders had gezegd dat ik waardeloos was en ik dat geloofde. Het was bijna een mantra geworden: ‘Ik doe er niet toe, ik doe er niet toe’. En opeens zag ik het. Juist omdat ik had besloten dat dit mijn beste jaar ooit zou worden en dat ik mijn missie ging leven, heeft mijn lijf gezegd: ‘Ho, dit moet er eerst nog even uit’. Voor mij was dit daarom de markering van de definitieve omslag. Ophouden met me waardeloos voelen, een einde aan het onbewuste slachtofferschap.”

Groot durven denken

Hoewel Erna op dit moment nog wel nadelige gevolgen van de ingreep ondervindt – ze kan bijvoorbeeld nog geen trainingen geven of ver reizen – is ze volop bezig met het realiseren van haar droom. “Durf groot te denken, heb ik geleerd, en zet dan stap voor stap om het waar te maken. Mijn stip op de horizon is dat in 2025 heel Nederland creatief en probleemoplossend kan denken en dat ik dit eigenhandig heb veroorzaakt. Van daaruit redeneer ik terug. Als dat over tien jaar mijn doel is, moet ik over vijf jaar bijvoorbeeld een bestseller hebben geschreven. Zo is het te herleiden tot wat ik dit kwartaal nog wil doen: twee lezingen geven, acht trainingen verkopen, mijn e-book verder uitbreiden en mijn lijst met nieuwsbriefabonnees laten groeien. Het maakt niet eens uit of mijn droom echt uitkomt, want op het pad er naar toe beleef ik hele waardevolle avonturen.”

“Dat ik onzeker ben is goed, dat gaat nooit meer over. Als ik er maar niet naar handel.”

De onzekerheid blijft

Hoewel het zelfverzekerd en krachtig klinkt, is Erna de eerste om te benadrukken dat het nog steeds moeilijk voor haar is. “Het is niet dat alles nu opeens rozengeur en maneschijn is. Op bepaalde momenten voel ik me sterker dan op andere dagen. Het blijft een golfbeweging en het is belangrijk om dat te accepteren. Onzekerheid en twijfel gáán niet weg; ze groeien met je mee. Nu is een acquisitietelefoontje moeilijk, volgend jaar is het ’t geven van mijn eerste TED-talk.” Ze is even stil en zegt dan gedecideerd: “Dat ik onzeker ben is goed, dat gaat nooit meer over. Als ik er maar niet naar handel. Het is heel eng en heel spannend wat ik ga doen, maar ik ga het tóch doen. Want ook 2015 wordt mijn beste jaar ooit.”

Meer weten over Erna en haar werk omtrent creativiteit en probleemoplossend denken? Neem een kijkje op www.yondering.nl >

Help je mee?

Wil je helpen? Like dan de pagina van 365 Mooie Mensen op Facebook. Op deze manier komen meer mensen met het inspirerende verhaal van Erna in contact. En het helpt mij om nieuwe Mooie Mensen te vinden voor meer van dit soort prachtige interviews. Op naar de 365!