De pubertijd was voor Anneke één grote strijd met een eetstoornis. Die kwam voort uit de overtuiging dat zij verantwoordelijk was voor het welzijn van alle mensen om haar heen. Hoewel ze de eetstoornis overwon, ziet ze soms toch nog oude patronen de kop opsteken. Maar ze laat zich niet meer klein krijgen. Stap voor stap komt ze steeds dichterbij onvoorwaardelijke liefde voor zichzelf. En van daaruit is ze steeds meer voor anderen gaan betekenen.
Anneke: “Jezelf zijn is jezelf accepteren met alle minpunten.”
Met een chronisch zieke vader groeide Anneke (34) op in een omgeving waarin ze al jong rekening moest houden met anderen. Ze zag haar oudere broer vooral zijn eigen ding doen en besloot dat zij dan maar degene moest zijn die het allemaal goed zou maken. En dus deed ze haar best om op school te presteren. Maar dat ging niet zonder slag of stoot.
“Steun en liefde waren er wel voor mij, maar niet om wie ik was.”
Isolement
“Ik deed de mavo en moest daar best hard voor leren. Ik was een perfectionist, dus ik was altijd aan het studeren. Afspreken met vrienden en vriendinnen was er niet bij.” Anneke werd ook behoorlijk gepest, onder andere met haar gewicht. “Maar ondanks het gepest was school fijn; het gaf structuur en leidde me af van de situatie thuis, waar de ziekte van mijn vader een zware stempel op drukte.” Het leverde een merkwaardig isolement op. Anneke draaide thuis en op school ogenschijnlijk prima mee, maar ze was zo gewend geraakt om zich aan te passen aan de wensen en behoeften van anderen, dat zij zichzelf niet liet zien. “Dat was heel dubbel”, zegt ze. “Steun en liefde waren er wel voor mij, maar niet om wie ik was.”
De knop om
Het 25-jarig huwelijksfeest van haar ouders was een kentering. “Ik was 14 jaar oud en heel dik. Toen ik met mijn moeder kleren voor dat feest ging kopen wist ik opeens: “Ik wil dit niet meer, ik wil afvallen.” Het kostte haar negen maanden om op een gezond gewicht te komen. En daar bleef ze op, zeker drie jaar lang.
Kwetsbaar evenwicht
“Maar achteraf weet ik dat ik toen eigenlijk al een eetstoornis had. Ik ging bijvoorbeeld met mijn moeder in onderhandeling over het menu voor Kerstmis. Ik wilde dat er niet al te lekkere dingen op tafel kwamen, zodat ik niet in de verleiding zou komen om teveel te eten.” Desondanks had ze een evenwicht weten te creëren.
Schuldgevoel
Maar toen haar vader overleed, Anneke was 17, was dit in één klap weg. “Het ging al een tijd niet goed meer met hem, maar daar wilde hij het niet over hebben. Hij was erg prikkelbaar. We moesten op onze tenen lopen. Op een zeker moment heb ik gedacht: ‘Was het maar voorbij, ik wil rust.’ Een paar dagen later stierf hij.” Het liet Anneke met een groot schuldgevoel achter.
“Ik kon er niet meer omheen dat ik hulp nodig had.”
Ziekenhuisopname
Om de gevoelens die loskwamen zoveel mogelijk de kop in te drukken, beet Anneke zich vast in haar gewicht. “Ik had voor mijn gevoel heel mijn leven voor iedereen gezorgd en vond dat ik iets beters kon: afvallen.” En zo viel ze binnen een paar weken verder af tot ze een ongezond ondergewicht had en het ook haar moeder niet meer kon ontgaan. Toen kon Anneke er niet meer omheen dat ze hulp nodig had. Een ziekenhuisopname volgde, maar in plaats van de sondevoeding die ze wilde hebben, kwam ze op de psychiatrische afdeling terecht. Een verschrikking, voor een meisje van 18, dat ook nog eens de ernstige behoefte had om haar school af te maken.
Eindelijk gehoord
“Ik móest een diploma hebben, want dan zou ik tenminste iets zijn.” Ondanks alles wist ze dit voor elkaar te krijgen, waarna ze eindelijk meer tijd nam om aan zichzelf te werken. Een ander ziekenhuis, sondevoeding en therapie volgden elkaar op, maar Anneke kon haar disfunctionele overtuigingen niet loslaten en bleef afvallen. Tot ze voor het blok werd gezet. “Ik werd met mijn moeder bij de therapeut geroepen en die vroeg mij: ‘Anneke, ga je kiezen voor de dood of ga je voor het leven?’ Eigenlijk wilde ik toen het liefst dood, maar dat kon ik mijn moeder niet aandoen. Dus ik zei dat ik voor het leven wilde gaan. Wat volgde waren negen maanden in een kliniek waar ze me als persoon behandelden, met inspraak in mijn behandeling. Eindelijk werd ik gehoord in wat ik dacht dat mij zou helpen. En het werkte. Na negen maanden was ik weer op een gezond gewicht.”
Nooit meer iets ontzeggen
Nog één beproeving volgde. Ze mocht in 2002 meedoen aan Domino Day, waarvoor ze een aantal weken op locatie verbleef. Haar perfectionisme en de behoefte om zichzelf te bewijzen deden de eetstoornis weer in alle hevigheid terugkomen. Toen ze samen met zo’n 40 anderen vóór het einde van het programma uit het team werd gezet omdat de opbouw van het dominoveld te ver voorliep op schema, ging de knop terug om. “Wat een teleurstelling. Had ik me daarvoor weken uitgehongerd?” Ze besloot zichzelf nooit meer iets te ontzeggen en ging snoepen. Dagelijks. Tot ze kledingmaat 50 had.
“Hoe ik er vandaag de dag uitzie, is niet gebeurd met lijnen, maar doordat ik meer geluk in en waardering voor mijzelf vond.”
Liefde maakt verschil
De definitieve omslag kwam toen ze haar vriend ontmoette. “Hij had een goed gevoel bij mij. Ik kon dat niet geloven. Maar het hield stand. Vanaf het moment dat ik hem leerde kennen, ben ik gewicht gaan verliezen zonder dat ik nog met eten bezig was. Hoe ik er vandaag de dag uitzie, is niet gebeurd met lijnen, maar doordat ik meer geluk in en waardering voor mijzelf vond.”
Lang getwijfeld
En dat is wat jezelf zijn inmiddels voor Anneke betekent: “Het is mezelf accepteren, met alle minpunten. Het schuldgevoel over mijn vaders dood draag ik nog steeds mee. Tot op de dag van vandaag vind ik het moeilijk iets voor mezelf te wensen en ergens van te genieten.”
Ze vervolgt: “Ik heb mede daardoor lang getwijfeld of ik het leven waard was, maar ik zie nu in dat ik de wereld echt iets kan brengen.”
Geloven in eigen kracht
Drie jaar geleden is Anneke begonnen met haar eigen coachpraktijk. “Hiermee richt ik me steeds meer op de begeleiding van kinderen. Zelf heb ik als kind gemist dat ik werd gezien voor wie ik was omdat ik dat niet liet zien. Ik vind het belangrijk deze kinderen in hun eigen kracht te laten geloven, zodat ze zichzelf aan de wereld durven te laten zien. Ik merk dat ik in al die jaren heel wat kennis heb opgedaan en dat ik me heel goed in de ander kan verplaatsen. Van daaruit kan ik mensen werkelijk helpen.”
“De angst dat anderen iets negatiefs van mij vinden, blijft me plagen. Maar ik heb ingezien dat het niet mijn verantwoordelijkheid is wat een ander van mij denkt.”
Nog steeds kan Anneke in haar oude valkuilen stappen, maar ze heeft er gaandeweg steeds beter mee leren omgaan. “De angst dat anderen iets negatiefs van mij vinden, blijft me plagen. Maar ik heb ingezien dat het niet mijn verantwoordelijkheid is wat een ander van mij denkt. Ik focus me liever op alle mensen die wel van me houden. Sterker nog, tegenwoordig kan ik zeggen: Ik hou van mijzelf!”
Anneke kreeg veel aandacht met Baden in Liefde, een evenement over cocreatie waarbij mensen in een bad vol zelfgehaakte hartjes stapten. Meer informatie hierover vind je op Hartedeeltjes >
Help je mee?
Wil je helpen? Like dan de pagina van 365 Mooie Mensen op Facebook. Op deze manier komen meer mensen met het inspirerende verhaal van Anneke in contact. En het helpt mij om nieuwe Mooie Mensen te vinden voor meer van dit soort prachtige interviews. Op naar de 365!